İş yerlerindeki en büyük tehlikelerden birisi de patlamalardan kaynaklı can kayıpları ve yangınların çıkmasıdır. Kazanların patlaması, devrilen ya da halatı kopabilen vinçler, elektrik kaçağı yüzünden yangın çıkması gibi birçok durum meydana geliyor. Bu kontrollerin yapılmasını sağlayan belgelerdir.

PATLAMADAN KORUNMA DÖKÜMANI

Avrupa Birliği Organizasyonlarının ATEX direktifleri 1 Temmuz 2003 tarihinden itibaren uygulanmaya konulmuştur. ATEX, Fransızca “ATmosphéresEXplosives” kelimelerinin ilk hecelerinin birleşiminden oluşmuş bir kelimedir ve Patlayıcı Atmosferler anlamına gelmektedir.

Ülkemizde Ateks Mevzuatı ’’Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Çalışanların Korunması Hakkında Yönetmelik (99/92/EC)’’ Kapsamında değerlendirilmektedir.

PATLAMADAN KORUNMA DÖKÜMANI NE İÇİN HAZIRLANIR?

PKD hazırlamanın amacı işyerlerinde muhtemel patlayıcı ortamları belirli yaklaşımlarla tespit ederek çalışanları sağlık ve güvenlik yönünden işyerlerinde oluşabilecek patlayıcı ortamların tehlikelerinden korumak için alınması gereken önlemler hakkında bilgi vermektir.

Kapsam

Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Çalışanların Korunması Hakkında Yönetmelik
30.04.2013 tarih ve 28633 sayılı resmî gazetede yayımlanan Çalışanların Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Korunması Hakkında Yönetmelik kapsamında belirtilen 6331 sayılı İş Sağlığı ve Güvenliği Kanunu kapsamına giren ve patlayıcı ortam oluşma ihtimali bulunan işyerlerini kapsar.

NERELERE PKD HAZIRLANIR?

Parlayıcı – Yanıcı Gaz/Sıvı/Toz bulunan veya bulunması muhtemel işletmelere

  • LPG ve Diğer Petrol Ürünleri Üretim, Dolum ve Dağıtım Tesisleri,
  • Un Değirmenleri,
  • Trafo İmalathaneleri,
  • Basınçlı yanıcı gaz tüpü depoları
  • Elektrikli Cihaz ve Teçhizat İmalathaneleri,
  • Fırın veya Elektrostatik Boya Yapılan İşyerleri,
  • Ham Deri İmalathaneleri,
  • Akü İmalathanelerinin Bazı Bölümleri,
  • Zeytinyağı ve Diğer Yağ İmalathaneleri,
  • Boya ve Tiner İmalathaneleri,
  • Kimyevi Tahlil Laboratuvarları
  • Matbaalar
  • İlaç üretim endüstrisi
  • Kimyasal madde depoları

PATLAYICI ORTAM NEDİR?

Atmosferik koşullar altında, kendi kendine yanabilen gaz, buhar, toz, lif ya da uçabilen partiküllerin hava ile karışımıdır.

PATLAMA ÜÇGENİ (GAZ/SIVI)?

Gaz ve sıvılarda patlayıcı ortam oluşması ve tehlike yaratabilmesi için üç unsurun bir araya gelmesi gerekir.

Yakıt: Yanıcı Madde

Oksijen: Havanın içerisindeki oksijen

Tutuşturucu: Ateşleme kaynakları

Tehlikeli Bölge Sınıflandırma (Gaz/Sıvı)

Bölge (Kuşak) (Zone) 0

Gaz, buhar ve sis halindeki yanıcı maddelerin hava ile karışımından oluşan patlayıcı ortamın sürekli olarak veya uzun süreli ya da sık sık oluştuğu yerler.

Bölge (Kuşak) (Zone) 1

Gaz, buhar ve sis halindeki yanıcı maddelerin hava ile karışımından oluşan patlayıcı ortamın normal çalışma koşullarında ara sıra meydana gelme ihtimali olan yerler.

Bölge (Kuşak) (Zone) 2

Gaz, buhar ve sis halindeki yanıcı maddelerin hava ile karışarak normal çalışma koşullarında patlayıcı ortam oluşturma ihtimali olmayan yerler ya da böyle bir ihtimal olsa bile patlayıcı ortamın çok kısa bir süre için kalıcı olduğu yerler.

TOZ DEĞERLENDİRME

YANICI TOZ NEDİR? (60079-10-2)

Nominal büyüklüğü 500 mikrondan küçük, atmosfer basıncında ve oda sıcaklığında hava ile karışımında yanabilen ince (küçük) katı partiküller.

PATLAYICI TOZ ORTAM NEDİR?

Atmosferik koşullar altında, tutuşturulduktan sonra kendi kendine yanabilen toz, lif ya da uçabilen partiküllerin hava ile karışımıdır.

Patlama Beşgeni (Toz)

Yanıcı Toz

Tozun Havadaki Konsantrasyonu Patlama Limitleri

Oksijen – Hava

Tutuşturucu Kaynak Kıvılcım, Sıcak Yüzey, Sıcak Hava

Kapalı Alanın (Ortamın) Boyutu

Bu beş unsur bir araya geldiğinde Toz patlaması kaçınılmazdır.

Patlayıcı Tozlar

ATEX 137 normlarına, TS EN 60079-10-1(2015) standartlarına ve “Çalışanların Patlayıcı Ortamların Tehlikelerinden Korunması Hakkındaki Yönetmelik “hükümlerine uygun Patlamadan Korunma Dökümanı hazırlanması hizmetini güvenle vermektedir.